Cybercrime is simpelweg gezegd: een strafbaar feit dat gepleegd wordt met een computer, smartphone, smartwatch of tablet. Cybercrime voorbeelden zijn bijvoorbeeld hacking, DDoS-aanvallen, ransomware, virussen en malware. Maar onder cybercrime vallen ook de meer ‘klassieke’ delicten zoals phishing, online afpersing, oplichting en fraude.
Hieronder vind je een overzicht van alle vormen van cybercrime. Ook lees je wat je hieraan kunt doen en hoe jij zoveel mogelijk bewijsmateriaal kunt verzamelen voor een aangifte.
Stap 1: Bepaal eerst om welke vorm van cybercrime het gaat
Stel eerst vast van welke vorm je slachtoffer bent geworden. Twijfel je om welke cybercrime vorm het gaat? Druk dan op onderstaande knop en bekijk de complete lijst met vormen van cybercrime en bijbehorende uitleg, van onze kennispartner Cybercrimeinfo.
Stap 2: Bekijk het schema om te zien wat je zelf kunt doen
Afhankelijk van de vorm van cybercrime waar je slachtoffer van bent geworden, kan je (vaak) zelf iets doen. Hieronder vind je een aantal veelvoorkomende voorbeelden en mogelijke handelingsopties. Daarna gaat je door naar stap 3.
Handelingen per cybercrime vorm
Gegijzeld & eisen van losgeld (Ransomware)
- Zet je computer niet uit
- Check de website NoMoreRansom of er ontsleutel software beschikbaar is
- Zet je back-up terug
- Betaal niet
- Zijn bovenstaande opties niet mogelijk, neem dan contact op met een expert via ons netwerk
CEO Fraude / BEC Fraude
- Neem direct contact op met je bank en meld wat er is gebeurd
- Stel je (financiële) medewerkers op de hoogte
DDOS / Website aanval (website platgelegd)
- Neem contact op met je website beheerder en bespreek de situatie
- Op het moment kan je helaas verder niet veel doen, maar neem daarna preventie maatregelen
Betreden zonder toestemming (hacking)
- Wijzig direct je wachtwoorden
- Ga na of je het gehackte wachtwoord ook op andere plekken hebt gebruikt en wijzig ook daar de wachtwoorden
- Stel tweestapsverificatie in (indien mogelijk)
- Check de website haveibeenpwned.com of er meer van je wachtwoorden gehackt zijn
- Scan je systeem op malware en virussen (of laat dit doen door een expert via ons netwerk)
Malafide websites, webshops?
- Bel je bank om te kijken of de overboeking teruggedraaid kan worden
- Verzamel zoveel mogelijk informatie voor de politie aan de hand van de volgende checklist
- Meld de nep website bij fraudehelpdesk
Vermoeden van Malware op computer/telefoon?
- Scan je systeem met virussoftware en malware scanner (malwarebytes)
- Installeer het systeem volledig opnieuw en zet je back-up terug
- Lukt bovenstaande niet, neem dan contact op met een expert via ons netwerk
Ergens op geklikt en gegevens ingevuld? (Phishing, Smishing)
- Bel de instantie (meestal bank) en geef door wat er gebeurd is
- Stel je organisatie op de hoogte van het incident
- Meld het phishing bericht bij fraudehelpdesk
- Scan je systeem met virussoftware en malware scanner (malwarebytes)
- Installeer het systeem volledig opnieuw en zet back-up terug
- Lukt bovenstaande niet, neem dan contact op met een expert via ons netwerk
Dit stappenplan is opgesteld in samenwerking met onze kennispartner Cybercrimeinfo.nl. Op de lijst van verschillende vormen vindt je per delicttype meer informatie over wat je eventueel zelf kunt doen.
Stap 3: Bewaar zoveel mogelijk bewijsmateriaal en doe aangifte
Als je slachtoffer bent van cybercrime, is het belangrijk dat je zoveel mogelijk bewijsmateriaal bewaart (bijvoorbeeld een valse factuur) zonder er iets aan te veranderen. En doe direct aangifte bij de politie. Met het bewijsmateriaal kunnen de politie en het Openbaar Ministerie onderzoek doen naar daders. Alle aangiftes samen maken het mogelijk informatie te combineren en geven inzicht in de wijze van handelen van de crimineel of organisatie van criminelen. Hoe meer informatie, hoe groter de kans dat het onderzoek succesvol is. Met jouw aangifte helpt je dus ook anderen. Als je verzekerd bent tegen cybercrime en een verzoek om schadevergoeding indient, vraagt je verzekeringsmaatschappij een kopie van de aangifte.
Stap 4: Neem preventieve maatregelen, zodat je geen tweede keer slachtoffer wordt!
Als je de bovengenoemde stappen gezet hebt, is het altijd belangrijk om preventieve maatregelen te nemen zodat jij of jouw organisatie geen tweede keer schade oploopt door cybercrime. Wij helpen je daar graag bij, door middel van een aanpak gericht op jouw persoonlijke situatie.